«ο Ενιαυτός του Κυρίου»

Σάββατο 1 Ιανουαρίου 2011

1η Ιανουαρίου: Στην Ανατολή του Νέου Έτους
«ο Ενιαυτός του Κυρίου»
του + Μητροπολίτου κυρού Νικοδήμου Βαλληνδρά[1]

 «Με απέστειλε να κηρύξω τον ευπρόσδεκτο ερχομό του ενιαυτού του Κυρίου» (Λκ. 4:19)

Πως γίνεται το νέο έτος ενιαυτός του Κυρίου: Κάθε νέο έτος προστίθεται σαν ευλογία του Θεού στο διάβα της ζωής μας. Παρατείνεται η ζωή μας και μας προσφέρονται νέες ευκαιρίες για να μορφωθούμε «κατά Χριστόν» και να καταρτισθούμε σαν καλοί πολίτες της βασιλείας του Θεού. Εάν με αυτή την προοπτική αξιοποιήσουμε το νέο έτος, τότε θα είναι πραγματικά «ενιαυτός Κυρίου». Αλλά ας εμβαθύνουμε στην φράση αυτή για να μάθουμε πως γίνεται ένα νέο έτος «ενιαυτός Κυρίου».
1. Τι λέει ο Νόμος της Παλαιάς Διαθήκης: Στα πρώτα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης (Λευϊτ. 25:8συν) υπάρχει μια διάταξη που χαρακτηρίζει σαν «άγιο» κάθε «ιωβηλαίο» έτος, δηλ. το 50ο έτος που επισφραγίζει 7 εβδομάδες ετών. Το έτος αυτό ονομάζεται έτος της «αφέσεως».
Η διάταξη αυτή της Π.Δ. είναι η πρώτη ένδειξη περί αγίου έτους. Είναι προμήνυμα κατά κάποιο τρόπο του «ενιαυτού του Κυρίου». Η ανατολή του αγίου έτους διαμηνυόταν με σάλπιγγες. «Μακάριος ο λαός που γνωρίζει αλαλαγμό», έλεγε χαρακτηριστικά ο Ψαλμωδός (Ψαλ. 88:16), για να δηλώσει ότι ανέτειλε το άγιο έτος. Ήταν μια χαρά πλήρως δικαιολογημένη. Γιατί το άγιο έτος –σαν έτος αφέσεως– προσφερόταν σαν ευκαιρία διευθέτησης πολλών κοινωνικών ανωμαλιών και εκκρεμοτήτων. Για παράδειγμα, πολλά χρέη χαρίζονταν στους φτωχούς, ή δούλοι απελευθερωνόντουσαν, ή κτήματα που είχαν δοθεί σαν υποθήκες επιστρέφονταν, κτλ. Είχε λοιπόν μεγάλη κοινωνική σημασία αυτό το έτος. Και αξίζει να το προσέξουμε πολύ αυτό, ότι το άγιο έτος είχε πολύ κοινωνικό χαρακτήρα.
Πόσο ωφέλιμο θα ήταν και για την σημερινή κοινωνική ζωή, εάν με τον ερχομό του νέου έτους θα θεωρούσαμε υποχρέωσή μας να σπεύσουμε να τακτοποιήσουμε και εμείς τις τυχόν δικές μας κοινωνικές εκκρεμότητες και υποχρεώσεις! Υπάρχουν πράγματι πολλοί που έχουν αναλάβει υποχρεώσεις. Είναι οφειλέτες, έχουν δώσει λόγο, υπόσχεση γάμου ίσως.. κ.τ.τ. Και όμως τα έτη περνούν και αυτοί αδιαφορούν όσον αφορά στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων τους. Είναι σπουδαίο σύνθημα να χρησιμοποιήσουμε τον ερχομό ενός νέου έτους για να προθυμοποιηθούμε και να τακτοποιήσουμε με κάθε θυσία τις τυχόν εκκρεμούσες υποθέσεις και υποχρεώσεις μας. Έτσι το νέο έτος θα προωθήσει την λύση πολλών κοινωνικών ζητημάτων.
2. Τι λένε οι Προφήτες της Π. Διαθήκης: Στα τελευταία βιβλία της Π.Δ., δηλ. στα Προφητικά, επίσης γίνεται ρητή αναφορά στον «ενιαυτό του Κυρίου». Ο προφήτης Ησαΐας (61:1,2) λέει αναφορικά προς τον Μεσσία, «Πνεύμα Κυρίου είναι επάνω μου, εξαιτίας εκείνου για το οποίο με έχρισε, δηλ. για να με στείλει να αναγγείλω το ευαγγέλιο στους φτωχούς... για να κηρύξω τον ερχομό του ενιαυτού του Κυρίου». Στα προφητικά αυτά λόγια ο «ενιαυτός του Κυρίου» αποβλέπει και στην ηθική τακτοποίηση των ανθρώπων. Κηρύσσεται έτος άφεσης, όχι απλώς για χρέη, ή για άλλες παρόμοιες υποχρεώσεις, αλλά λύτρωσης και άφεσης για πνευματικούς δεσμούς, δηλ. απελευθέρωσης από τα δεσμά της αμαρτίας. Δεν είναι άσχετη η κοινωνική όψη του αγίου έτους (όπως την καθορίζει ο Μωσαϊκός νόμος) με την ηθική άποψη (όπως την κηρύττει ο Προφήτης Ησαΐας). Γιατί η διόρθωση των ανωμαλιών της κοινωνικής ζωής δεν πρέπει να είναι επιφανειακή. Πρέπει να εξυγιανθεί βαθύτερα ο άνθρωπος. Η ηθική εξυγίανση θα προκαλέσει και την κοινωνική. Οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι, χωρίς ηθικές βάσεις και θεμέλια, καμιά κοινωνική προσπάθεια δεν μπορεί να καρποφορήσει.
Ώστε λοιπόν, το νέο έτος πρέπει να χρησιμοποιηθεί σαν προσπάθεια της ηθικής μας βελτίωσης. Έχουμε ελλείψεις, και πρέπει να μας απασχολήσει το θέμα της διόρθωσης του εαυτού μας. Τότε μόνον η ευτυχία, την οποία ευχόμαστε στον ερχομό του νέου έτους, θα έχει τις προϋποθέσεις της πραγματοποίησής της. Διαφορετικά, χωρίς την ηθική καλλιέργεια και πρόοδό μας, θα είναι χίμαιρα.
3. Τι λέει η Καινή Διαθήκη: Ένα Σάββατο στην Ναζαρέτ (βλ. Λουκ. 4:16συν) ο Κύριος επανέλαβε την προφητεία του Ησαΐα που προαναφέρθηκε, και εξήγησε ότι ο «ενιαυτός του Κυρίου» αναφέρεται στην χρονική εκείνη περίοδο κατά την διάρκεια της οποίας επιτελούσε το σωτήριο έργο του στη γη. Κατά συνέπεια, και κατ’ αναλογία, ο «ενιαυτός του Κυρίου» είναι για κάθε Χριστιανό ο χρόνος που διατίθεται για να εξασφαλίσει την σωτηρία την οποία έφερε ο Χριστός. Όπως το διατυπώνει ο Απόστολος Παύλος, «Ιδού τώρα είναι ο καιρός ο ευπρόσδεκτος, τώρα  η ημέρα της σωτηρίας» (Β Κορ. 3:2).
 Πράγματι μια τέτοια χρησιμοποίηση του παρόντος νέου έτους (γιατί ποιος γνωρίζει αν θα ιδεί την ανατολή του επόμενου νέου έτους;) είναι σωτήρια. Χρειαζόμαστε λοιπόν σαν Χριστιανοί, να ενδιαφερθούμε να γνωρίσουμε καλύτερα τον Σωτήρα μας Χριστό και το «Ευαγγέλιο της σωτηρίας». Δηλαδή χρειαζόμαστε να ενδιαφερθούμε για το ζήτημα της αιωνιότητας. Ο Απόστολος Παύλος μας συμβουλεύει να «Αποκτήσουμε και να κρατήσουμε την αιώνια ζωή» (Α Τιμ. 6:12). Για αυτό όμως απαιτείται ζήλος και φροντίδα. Γιατί έτσι θα προστεθεί το νέο έτος στην πνευματική μας ηλικία και πρόοδο, καθώς θα πλησιάσουμε περισσότερο «στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφ. 4:13), δηλ. στην μίμηση της αρετής και γενικά της ζωής του Χριστού.
Αγαπητοί, «Οι ημέρες των ετών μας είναι περίπου 70κοντα» (είπε ο Ψαλμωδός), και εάν κανείς έχει ισχυρή κράση μπορεί να φτάσει μέχρι τα 80κοντα» (Ψαλ. 89:10). Πόσα όμως από αυτά θα χαρακτηριστούν ως «ευπρόσδεκτος ενιαυτός του Κυρίου;» Μακάρι να συμβεί αυτό στο νέο έτος που μόλις τώρα ανέτειλε. Κοινωνικά και ηθικά  και από την άποψη της σωτηρίας μας, μακάρι να είναι για όλους μας «ευπρόσδεκτος ενιαυτός του Κυρίου»
============
6η Ιανουαρίου: Στα Άγια Θεοφάνεια
«Η Ευδοκία του Πατρός»
«Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός στον οποίον ευδόκησα» (Ματθ. 3:17)

Η μεγαλειώδης διακήρυξη του Θεού Πατέρα στην βάπτιση του Χριστού: Όταν βαπτίστηκε ο Χριστός στον Ιορδάνη, ακούστηκε από τον Ουρανό, όπως είναι γνωστό, η φωνή του Πατρός, που εξήγγειλε αυτή τη μεγαλειώδη διακήρυξη: «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός στον οποίον ευδόκησα». Ειπώθηκε χαρακτηριστικά ότι η φράση αυτή είναι περίληψη όλου του Ευαγγελίου. Εκφράζει το πλήρες νόημα της Εορτής των Θεοφανείων. Γιατί «Θεοφάνεια» (ή «Επιφάνεια» που είναι πιο ακριβές) σημαίνει φανέρωση και παρουσίαση του Χριστού στον κόσμο ως Θεού και ως Μεσσία. Κατ ακρίβεια, το πρώτο μέρος της ουράνιας διακήρυξης («Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός») πιστοποιεί ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ενώ το δεύτερο μέρος («στον οποίον ευδόκησα») διακηρύττει ότι αυτός είναι για μας η «Ευδοκία του Πατρός», δηλαδή ο Σωτήρας των ανθρώπων. Θα ήταν, ομολογουμένως, παράλειψη, αν δεν προσέχαμε σε αυτήν την βαρυσήμαντη διακήρυξη του ουράνιου Πατέρα  σχετικά με τον μονογενή Υιό του και Σωτήρα του κόσμου.
1. Ποιος είναι ο Χριστός σε σχέση με τον Θεό: Με την διακήρυξη αυτή πληροφορείται η ανθρωπότητα με το πιο επίσημο τρόπο και απ ευθείας από τον ουράνιο Θεό και Πατέρα ποιος είναι εκείνος που βαπτίζεται από τον Ιωάννη στον Ιορδάνη.  Πληροφορείται ότι ακριβώς πιστεύουμε και ομολογούμε εμείς οι Χριστιανοί. Ότι δηλαδή εκείνος  που γεννήθηκε μέσα στο σπήλαιο και στη φάτνη, και αργότερα, μετά την βάπτισή του, θα επισκεπτόταν τις πόλεις και τα χωριά της Ιουδαίας κηρύττοντας και επιτελώντας θαύματα δεν είναι άλλος παρά ο μονογενής Υιός του Θεού, ο αγαπητός Υιός του επουράνιου Πατέρα. Αυτό βέβαια αφορά στην σχέση του Χριστού προς τον Πατέρα τον εν τοις Ουρανοίς. Όταν αργότερα θα ερωτήσει ο Θεάνθρωπος τους μαθητές του, «Ποιος λένε οι άνθρωποι ότι είμαι» (Ματθ. 16:13);, θα ακούσει από τον Πέτρο την μόνη ορθή απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα: «Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του Ζώντος» (Ματθ. 16:17). Αλλά και όταν οι Χριστιανοί όλων των αιώνων ομολογούν πίστη «εις ένα Κύριο Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού τον μονογενή» δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να επαναλαμβάνουν μαζί με τον Πέτρο τον αντίλαλο της ουράνιας εκείνης διακήρυξης του Πατέρα, «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός». Αυτήν την μαρτυρία προβάλλουμε και εμείς οι ορθόδοξοι Χριστιανοί περί του Χριστού σε όλους όσους μας ερωτούν. Επίσης προσθέτουμε, μαζί με τον Απόστολο Παύλο, ότι πράγματι «αποδείχτηκε Υιός Θεού δυναμικά κατά το Πνεύμα της αγιοσύνης με την ανάστασή του εκ νεκρών» (Ρωμ. 1:4). Δηλαδή, τα θαύματά του, η αγιότητά του και ιδιαίτερα η ανάστασή του απέδειξαν περίτρανα «του λόγου το ασφαλές», την αλήθεια της θεότητάς του, την οποία βεβαίωσε ο Πατέρας από τον ουρανό.
2. Ποιος είναι ο Χριστός σε σχέση με τον άνθρωπο: Για την σχέση όμως του Χριστού προς εμάς τους ανθρώπους ομιλεί εκφραστικότερα εκείνο το «στον οποίον ευδόκησα». Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο Ουράνιος Πατέρας ευαρεστείται απόλυτα  από τον Υιό του. Σημαίνει ότι ο Υιός του, λόγω της απόλυτης αγιότητάς του, είναι το μόνο Πρόσωπο  με το οποίο ευαρεστείται ο Θεός, και ότι σαν υιός του Θεού είναι το μόνο Πρόσωπο χάρις στον οποίο προσφέρεται η σωτηρία στο γένος των ανθρώπων. Εμείς οι άνθρωποι μολυνθήκαμε από την  αμαρτία.  Και δεν είναι δυνατόν να πει ο Θεός ότι ευαρεστείται με μας. Και ο αγιότερος από τους ανθρώπους δεν είναι χωρίς αμαρτία. Και για κανένα δεν μπορεί να πει ο Θεός ότι αυτός είναι ο άνθρωπος «στον οποίον ευδόκησα», γιατί σε όλους υπάρχει η αμαρτία. Ο Θεός όμως αγαπάει το πλάσμα του, και έτσι βρήκε τρόπο για να μας χαρίσει την σωτηρία. Απέστειλε για τον σκοπό αυτό τον Υιό του στον κόσμο για να σώσει τον κόσμο. Και έτσι διακηρύττει ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του ο αγαπητός «στον οποίον ευδόκησε». Ευδόκησε «για να σωθεί ο κόσμος από αυτόν» (Ιωάν. 3:17).
3. Οι συνέπειες της σχέσης του Χριστού με το Θεό τον άνθρωπο: Οι πρακτικές συνέπειες της διακήρυξης αυτής είναι πολύ αξιοπρόσεκτες.
α) Μόνο στο όνομα του Χριστού και δια του Χριστού υπάρχει σωτηρία. Κατά συνέπεια, αντιλαμβάνεσαι, χριστιανέ μου, πόσο απαραίτητος είναι για σένα ο σύνδεσμός σου με τον Χριστό; Υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι ολοκληρωτικά άπιστοι, αλλά έχουν επιφυλάξεις όσον αφορά στην θεότητα του Χριστού. Ας μάθουν λοιπόν ότι η πίστη απλά και μόνο σε ένα ανώτατο Όν  δεν ωφελεί σε τίποτε. Είναι μάταια και άκαρπη πίστη. Γιατί «δεν υπάρχει σωτηρία σε κανέναν άλλον» (Πράξ. 4:12). Ένας μόνο παρέχει την σωτηρία στους ανθρώπους, ο Χριστός. Επομένως η πίστη στον Σωτήρα Χριστό και ο ουσιαστικός σύνδεσμος μαζί του είναι βασική προϋπόθεση της σωτηρίας μας.
β) Μόνον όταν γίνονται στο όνομα του Χριστού έχουν αξία οι προσευχές. Αυτό πρέπει να γνωρίζει κάθε ορθόδοξος Χριστιανός. Οποιαδήποτε άλλη επίκληση του Θεού είναι σαν μια πέτρα που την ρίχνει κανείς προς τα πάνω αλλά πέφτει πάλι κάτω και μάλιστα επάνω του. Όταν όμως οι προσευχές γίνονται με πίστη στον Σωτήρα Χριστό, τότε οι φτερούγες της πίστης αυτής ανεβάζουν τις προσευχές μας μέχρι τον θρόνο του Θεού, και ο Θεός στέλνει από επάνω («άνωθεν») «πάσαν δόσιν αγαθήν και παν δώρημα τέλειον». Για αυτόν τον λόγο ακούμε να μνημονεύεται σε όλες τις προσευχές της Εκκλησίας μας το όνομα του Χριστού και επικαλούμαστε την χάρη και το έλεος του Θεού «δια των οικτιρμών του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού».
γ) Η μυστηριακή ένωση του Χριστιανού με τον Χριστό είναι αναγκαία. Επίσης, εκείνη η μυστηριακή επικοινωνία με τον Σωτήρα Χριστό, που παρέχεται με την κοινωνία του αχράντου Σώματος και του τιμίου Αίματος του Κυρίου, δίνει στον Χριστιανό την δυνατότητα να ενωθεί στενότατα με τον Χριστό και να δεχθεί την σωτηρία του από Αυτόν. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πόσο πολύ βλάπτονται όσοι μένουν μακριά από το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας; Ματαιώνεται το αποτέλεσμα οιασδήποτε θρησκευτικής και ηθικής προσπάθειας του, αν δεν ενωθεί ο Χριστιανός με τον Χριστό όπως Εκείνος το καθόρισε όταν είπε, «Όποιος τρώει την σάρκα μου και πίνει το αίμα μου μένει μέσα σε μένα και εγώ μέσα σε εκείνον» (Ιωάν. 6:54). Ενωμένοι λοιπόν με τον Χριστό μέσω της Θείας Κοινωνίας , και συνδεδεμένοι μαζί του μέσω της προσευχής, πού γίνεται «εν τω ονόματί του» έχουμε τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις της σωτηρίας μας.
δ) Η οργανική σύνδεση του Χριστιανού με την Εκκλησία είναι αναγκαία.Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο Κύριος ίδρυσε την Εκκλησία του επάνω στη γη. Ο θείο λόγος μας πληροφορεί ότι η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού. Εκείνος είναι η κεφαλή, και η Εκκλησία (τα μέλη της , εμείς οι Χριστιανοί, οι Χριστιανοί όλων των αιώνων) είναι μέλη του σώματός του. Επομένως, όποιος δεν συνδέεται οργανικά με την Εκκλησία σαν μέλος της, δεν μετέχει της σωτηρίας, διότι είναι ξένος προς το Σώμα του Εκείνου δια του οποίου ευδόκησε ο Θεός να δώσει την σωτηρία στους ανθρώπους.
Οφείλουμε λοιπόν να είμαστε ενωμένοι με τον Σωτήρα Χριστό και με την αγία Εκκλησία του. Έτσι η ζωή μας θα λαμβάνει χάρη και αγιασμό από Αυτόν και θα μπορεί ο Θεός Πατέρας να μας αναγνωρίσει σαν πρόσωπα στα οποία ευαρεστείται να δώσει σωτηρία, επειδή είμαστε ενωμένοι με τον Υιό του, πιστεύουμε σ’ αυτόν και συνδεόμαστε μαζί του με τα μυστήρια και την προσευχή και ανήκουμε στην Εκκλησία του όπου προσπαθούμε με την χάρη του να ακολουθήσουμε την οδό του αγιασμού.
============
7η Ιανουαρίου: Η Σύναξη του Προδρόμου
«Η Μαρτυρία του Βαπτιστού»

«Και εγώ... μαρτύρησα ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού » (Ιωάν. 1:34)

Αυτή την σαφή και κατηγορηματική μαρτυρία για τον Σωτήρα Χριστό έδωσε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο μέγας αυτός άγγελος της ερήμου, ο ιεροκήρυκας της μετάνοιας. Είχε αποσταλεί από τον Θεό για να προετοιμάσει τον λαό να υποδεχτεί τον Μεσσία. Και όταν του δόθηκε από τον Θεό σαν σημάδι αναγνώρισης του Μεσσία, το εξαιρετικό προνόμιο «να δει το Πνεύμα να κατεβαίνει και να μένει επάνω του» (Ιωάν. 1:33), άρχισε αμέσως να διαλαλεί στα πλήθη, «ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού» (Ιωάν. 1:34). Είναι πάρα πολύ σπουδαία η μαρτυρία αυτή του Βαπτιστή Ιωάννη, και ταυτόχρονα αποτελεί και για αυτόν τον ίδιον τίτλο τιμής και πανηγυρικό εγκώμιο. Η αξία της μαρτυρίας  αυτής καταφαίνεται:
1. Από την ανιδιοτέλεια του Ιωάννη. Είναι γνωστό πόση σημασία έχει η ανιδιοτέλεια για ένα μάρτυρα που βεβαιώνει κάποιο γεγονός. Θέλετε να δείτε την ανιδιοτέλεια του Ιωάννη;  Όταν η φήμη του είχε φθάσει στο έπακρό της και ο λαός τον αποθέωνε, έστειλαν οι Ιουδαίοι από τα Ιεροσόλυμα «ιερείς και λευίτες να τον ερωτήσουν: εσύ ποιος είσαι;» Η ερώτηση αυτή οφειλόταν στο ότι στο ότι είχε γεννηθεί σε πολλούς η ιδέα, μήπως τυχόν ο Ιωάννης ήταν ο Μεσσίας. Ο ειλικρινής όμως και ακέραιος αυτός άνθρωπος απαντάει απερίφραστα όχι μόνον «δεν είμαι εγώ ο Χριστός» αλλά και ότι, παρόλη την δράση και την φήμη που τον χαρακτήριζε, αυτός σύγκρινε τον εαυτόν του με τον Μεσσία και είπε ότι δεν ήταν άξιος «ούτε το κορδόνι να λύσει από τα υποδήματά του
Όσοι δεν είναι ανιδιοτελείς αλλά αποβλέπουν στα ατομικά τους συμφέροντα και οφέλη, εξυψώνουν πάντοτε τον εαυτόν τους, όσο μπορούν περισσότερο και δεν αποποιούνται τόσο εύκολα ένα μεγάλο κολακευτικό τίτλο που τους αποδίδεται. Αντίθετα, ο Ιωάννης παραμερίζει τελείως τον εαυτό του, για να προβάλει με όλη την αίγλη το πρόσωπο του Σωτήρα Χριστού. «Εκείνος πρέπει να αυξάνει, και εγώ να ελαττώνομαι» (Ιωάννης 3:30), τονίζει. Εγώ, λέει, δεν είμαι παρά ένα ταπεινό λυχνάρι μπροστά στον Ήλιο της δικαιοσύνης. Δεν έχει πλέον καμιά αξία το λυχνάρι, όταν το φως του Ήλιου φωτίζει τον κόσμο.
Αντιλαμβανόμαστε, επομένως, αγαπητοί μου, ότι κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, η μαρτυρία του Ιωάννη περί του Χριστού, «ότι Αυτός είναι ο Υιός του Θεού,» έχει όλη την βαρύτητα της μαρτυρίας  ενός απόλυτα αξιόπιστη μάρτυρα. Αλλά η σημασία της αποδεικνύεται ακόμη περισσότερο:      
2. Από τον βίο του Ιωάννη. Ήταν μεγάλο ηθικό ανάστημα ο Βαπτιστής. Από την κοιλιά της μητέρας του ήταν ήδη εκλεκτός του Θεού. «Καί μέ Πνεύμα Άγιο θα πληρωθεί και από τότε ακόμη που θα βρίσκεται στην κοιλιά της μητέρας του» (Λουκ. 1:15), διαβεβαίωσε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Έπειτα πηγαίνει στην έρημο ενώ είναι νεότατος. Και εκεί λαβαίνει την μεγάλη κλήση του από τον Θεό (Λουκ. 3:3), να γίνει πρόδρομος του Μεσσία, δηλ. να προετοιμάσει τους ανθρώπους να δεχθούν τον Σωτήρα Χριστό. Σαν απεσταλμένος πλέον του Θεού «ήρθε σε όλη την περιοχή γύρω από τον Ιορδάνη και κήρυττε το βάπτισμα της μετάνοιας για την άφεση των αμαρτιών» (Λουκ. 3:4). Η ατομική του ζωή είναι πολύ ασκητική. Περιορίζει στο ελάχιστο και αυτά ακόμη που είναι τα πιο απαραίτητα στον άνθρωπο, την τροφή και το ένδυμα. Η τροφή του είναι ακρίδες (βλαστάρια χόρτων) και μέλι άγριο. Και το ένδυμά του είναι κατασκευασμένο από τρίχες καμήλας, με μια δερμάτινη ζώνη στην μέση του. Έτσι απέριττος ήταν σε όλες τις εκδηλώσεις του. Ήταν ταπεινός στο έπακρο, χωρίς να επηρεάζεται καθόλου από την μεγάλη φήμη του ή το κύρος του, που είχε αποκτήσει ανάμεσα στον λαό και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που το υπολόγιζαν και οι Φαρισαίοι και οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού –γιατί φοβόντουσαν τον όχλο, αφού όλοι θεωρούσαν τον Ιωάννη ως προφήτη» (Ματθ. 21:26). Γενικά η αγιότητά του ήταν τεκμηριωμένη με μαρτυρίες και πανθομολογούμενη, αφού ακόμη και ο Ηρώδης τον θεωρούσε «άνδρα δίκαιο και άγιο, και τον προστάτευε, και όταν τον άκουγε πρόβαλε πολλές αντιδράσεις, αλλά τον άκουγε με ιδιαίτερη ευχαρίστηση» (Μάρκος 6:20).
Για αυτό το λόγο είπαμε ότι η μαρτυρία του Ιωάννη περί του Σωτήρα Χριστού είναι μαρτυρία αξιοσέβαστου ανθρώπου αναγνωρισμένης αγιότητας. Είναι, λοιπόν, μαρτυρία μεγάλης σημασίας και αξίζει ναι τύχει πολλής προσοχής. Επιπλέον όμως είναι και μαρτυρία που έχει επισφραγισθεί: Πως;   
3. Από την επικύρωση με το αίμα του Ιωάννη. Λίγο χρόνο μετά την Βάπτιση του Κυρίου, ο Ιωάννης συλλαμβάνεται και ρίχνεται στην φυλακή από τον Ηρώδη, που παρακινήθηκε από για αυτό από την παράνομη σύζυγό του (την γυναίκα του αδελφού του) την Ηρωδιάδα, γιατί ο Ιωάννης έλεγχε και καυτηρίαζε την παράνομη αυτή συμβίωση και τόνιζε στον Ηρώδη, «δεν σου επιτρέπεται να έχεις την γυναίκα του αδελφού σου» (Μάρκος 6:18). Ακολούθησε μετά  η αποτομή της κεφαλής και η αιματηρή θανάτωση του Ιωάννη, κάτω από τις γνωστές εκείνες συνθήκες του συμποσίου του Ηρώδη και του χορού της θυγατέρας του Ηρώδη της Ηρωδιάδας και του ανόσιου όρκου του Ηρώδη προς αυτήν ότι θα επιβράβευε το χορό της με οποιοδήποτε έπαθλο επιθυμούσε εκείνη. Κι το τραγικό έπαθλο ήταν η κεφαλή του Ιωάννη. Με το αίμα του, λοιπόν, επισφραγίζει ο Τίμιος Πρόδρομος τους αγώνες του σαν μάρτυρας της αλήθειας και της ηθικής. Ποιος δεν θα ομολογήσει, ότι η εμμονή του Ιωάννη στην κλήση του μέχρις αίματος και αυτοθυσίας, και το ότι διακήρυττε την αλήθεια πάντοτε και σε κάθε κατεύθυνση, αναδεικνύουν αυτόν μεν ήρωα και μάρτυρα της αλήθειας, τις διακηρύξεις του δε περί ηθικής, μετάνοιας και Σωτήρα Χριστού –«ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού»–  αυθεντικότατες.
Την μαρτυρία αυτή και διακήρυξη την έχουμε ήδη αποδεχτεί και εμείς, εφ΄ όσον είμαστε Χριστιανοί. Άραγε όμως καταλαβαίνουμε ότι ο σημερινός κόσμος περιμένει από εμάς που φέρουμε το όνομα του Χριστιανού με ακεραιότητα και ανιδιοτέλεια, όπως έγινε στην περίπτωση του Ιωάννη του Βαπτιστή, να επιδείξουμε ζωή ανάλογη και σύμφωνη με την χριστιανική πίστη μας, και διάθεση και απόφαση να διατηρήσουμε την χριστιανική μας πορεία οτιδήποτε και αν μας στοιχίσει; Αυτή τη μαρτυρία καλούμαστε να δείξουμε στον κόσμο. Να αποδείξουμε με την ζωή μας και το χριστιανικό παράδειγμά μας ότι η χριστιανική μας πίστη είναι αλήθεια και ζωή ανώτερη και ευγενέστερη. Όταν ο κόσμος δυσπιστεί όσον αφορά στην χριστιανική πίστη, και όταν πολλοί λεγόμενοι Χριστιανοί (άτομα και λαοί) συντελούν με τα έργα τους στην δυσφήμηση και κατασυκοφάντηση της χριστιανικής πίστης, τότε στους αληθινούς Χριστιανούς παραμένει η κλήση και το καθήκον να δώσουν με τη ζωή τους έμπρακτη μαρτυρία στον κόσμο περί του Σωτήρα Χριστού «ότι Αυτός είναι ο Υιός του Θεού



[1]Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος, διακεκριμένος και αξιοσέβαστος ιεράρχης της Εκκλησίας της Ελλάδος (1915-2008), διακρίθηκε σαν συγγραφέας για τις πολλές αγιολογικές μελέτες του, και τα υμνολογικά και κηρυγματικά έργα του. Διετέλεσε Αρχιδιάκονος του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου (1939-1941), Γραμματέας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών (1941-1954), Ιεροκήρυκας, Ηγούμενος της Μονής Πετράκη, Διευθυντής της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης (1961-1962), Μητροπολίτης Ζιχνών και Νευροκοπίου (1965-1974) και Μητροπολίτης Πατρών (1974-2005). Τα μεταγλωττισμένα κείμενά του που δημοσιεύονται εδώ είναι ειλημμένα από τον Εφημέριο (1959). Πρωτ. Γ.Δ.Δράγας